Doradztwo zawodowe

PROGRAM REALIZACJI

WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO

W PUBLICZNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II

W WOLI TACZOWSKIEJ

 

ROK SZKOLNY 2023/2024

 

 

 

Opracowanie:

Małgorzata Porczek

nauczyciel doradca zawodowy

 

STRUKTURA PROGRAMU REALIZACJI WSDZ W PSP IM. JANA PAWŁA IIW WOLI TACZOWSKIEJ

 

CZĘŚĆ I

1. Postawy prawne dotyczące realizacji doradztwa zawodowego w szkole:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1320),
2. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. 2021 poz. 1762),
3. Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226),
4. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1082),
5. Ustawa z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2245),
6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz.U. 2017 poz. 1647),
7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz.U. 2019 poz. 502),
8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 lipca 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (Dz.U. 2019 poz. 1322),
9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 lutego 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. 2019 poz. 323),
10. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 13 sierpnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. 2021 poz. 1533),
11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325),
12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz.U. z 2019 poz. 391),
13. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 marca 2019 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 652),
14. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 marca 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz.U. 2019 poz. 644),
15. Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 8 kwietnia 2019 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa artystycznego (Dz.U. z 2019 r. poz. 717),
16. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 lipca 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (Dz.U. 2019 poz. 1322),
17. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych (Dz.U. 2019 poz. 1533),
18. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 lipca 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. 2019 poz. 1536),
19. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 lipca 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. 2019 poz. 1539),
20. Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 14 sierpnia 2019 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego (Dz.U. 2019 poz. 1637),
21. Obwieszczenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 lipca 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. 2020 poz. 1309),
22. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 26 stycznia 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego (Dz.U. 2022 poz. 204),
23. Obwieszczenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 28 stycznia 2022 r. w sprawie prognozy zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy (M.P. 2022 poz. 120),
24. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 8 marca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (Dz.U. 2022 poz. 622),
25. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 9 marca 2022 r. uchylające rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. 2022 poz. 656),
26. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 kwietnia 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego (Dz.U. 2022 poz. 1109)
27. Cel główny:

Celem doradztwa zawodowego jest wspieranie dzieci i uczniów w procesie podejmowania samodzielnych i odpowiedzialnych wyborów edukacyjnych i zawodowych opartych na znajomości i rozumieniu siebie, systemu edukacji oraz rynku pracy.

 

3. Realizatorzy działań związanych z doradztwem zawodowym w szkole.

Dyrektor:

• odpowiada za organizację działań związanych z doradztwem zawodowym,
• współpracuje z nauczycielem doradcą zawodowym w celu realizacji „Programu realizacji WSDZ”,
• wspiera kontakty pomiędzy uczestnikami procesu orientacji zawodowej oraz doradztwa zawodowego w szkole a instytucjami zewnętrznymi,
• zapewnia warunki do realizowania w szkole zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego,
• organizuje w szkole wspomaganie realizacji działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego poprzez planowanie
  i przeprowadzanie działań mających nacelu poprawę jakości pracy szkoły w tym obszarze.

Nauczyciel doradca zawodowy:

• systematyczne diagnozuje zapotrzebowania uczniów na działania związane z realizacją doradztwa zawodowego,
• prowadzi zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego, o których mowa w art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy,
• opracowuje we współpracy z innymi nauczycielami, w tym nauczycielami wychowawcami, psychologiem i pedagogiem, „Program realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego” oraz koordynuje jego realizację,
• wspiera nauczycieli, w tym nauczycieli wychowawców, psychologa i pedagoga, w zakresie realizacji działań określonych w „Programie realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego”,
• koordynuje działalność informacyjno-doradczą realizowaną przez szkołę, w tym gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla szkoły podstawowej.

 

Wychowawcy:

• określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów,
• eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi doradztwa zawodowego,
• włączają do swoich planów wychowawczych zagadnienia z zakresu doradztwa zawodowego,
• realizują tematy związane z doradztwem zawodowym na godzinach do dyspozycji wychowawców,
• wskazują uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w planowaniu kariery zawodowej,
• współpracują z rodzicami w zakresie planowania ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej ich dzieci,
• współpracują z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.

 

Nauczyciele (w tym nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej):

• określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów,
• eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej
  i doradztwa zawodowego;
• współpracują z wychowawcami klas w zakresie realizowania zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów,
• przygotowują uczniów do udziału w konkursach np. zawodoznawczych,
• prowadzą koła zainteresowań, zajęcia dodatkowe,
• organizują w sali edukacji wczesnoszkolnej kąciki zawodoznawcze,
• współpracują z nauczycielem doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych
  z doradztwem zawodowym.

 

Specjaliści:

• określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów,
• włączają treści z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego w prowadzone przez siebie zajęcia dla uczniów,
• współpracują z wychowawcami klas w ramach realizowania działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów,
• włączają się w proces podejmowania przez uczniów decyzji edukacyjnych i zawodowych(informacje dotyczące ucznia wynikające
  z pracy specjalisty),
• współpracują z nauczycielem doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych
  z doradztwem zawodowym.

 

Nauczyciel - wychowawca w świetlicy szkolnej:

• włącza w zajęcia realizowane w świetlicy szkolnej treści z zakresu orientacji zawodowej,
• organizuje w sali kąciki zawodoznawcze,
• rozpoznaje i wspiera w rozwoju zdolności i uzdolnienia uczniów,
• wskazuje uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w wyborze kierunku kształcenia i zawodu,
• udziela uczniom informacji o możliwościach korzystania z usług doradcy zawodowego.

 

Nauczyciel-bibliotekarz:

• współpracuje z nauczycielem doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych
  z doradztwem zawodowym,
• opracowuje, aktualizuje i udostępnia zasoby dotyczące doradztwa zawodowego,
• włącza się w organizowane przez szkołę i instytucje zewnętrzne wydarzenia z zakresu doradztwa zawodowego.

 

Inne osoby zatrudnione w szkole - pielęgniarka:

• współpracuje z nauczycielem doradcą zawodowym oraz nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych
  z doradztwem zawodowym,
• udziela informacji o kwestiach zdrowotnych ważnych w kontekście zawodów wybieranych przez uczniów,
• organizuje dla uczniów spotkania dotyczące dbania o zdrowie i bezpieczeństwo oraz kształtowania właściwych nawyków – adekwatnych do zawodów wybieranych przez uczniów.

 

4. Odbiorcy działań związanych z doradztwem zawodowym w szkole.

 

4.1 Oddziały przedszkolne w szkole podstawowej:

 

a) Cel preorientacji:

Celem preorientacji zawodowej jest wstępne zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami najbliższymi ich otoczeniu, kształtowanie postawy szacunku do pracy i motywacji do działania, pobudzanie i rozwijanie zainteresowań dzieci oraz stymulowanie ich prozawodowych marzeń.

 

b) Treści programowe – cele szczegółowe:

1. Poznanie siebie. Dziecko:

1.1 określa, co lubi robić,

1.2 podaje przykłady różnych zainteresowań,

1.3 określa, co robi dobrze,

1.4 podejmuje działania i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.

2. Świat zawodów i rynek pracy. Dziecko:

2.1 odgrywa różne role zawodowe w zabawie,

2.2 podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu i nazwy tych zawodów, które wzbudziły jego zainteresowanie oraz identyfikuje i opisuje czynności zawodowe wykonywane przez te osoby,

1. 3. wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz w zdarzenia, w których dziecko uczestniczy, takie, jak wyjście na zakupy, koncert, pocztę,
   4. podejmuje próby posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny,

2.5 opowiada o sobie w grupie rówieśniczej.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie. Dziecko:

3.1 nazywa etapy edukacji (bez konieczności zachowania kolejności chronologicznej),

3.2 nazywa czynności, których lubi się uczyć.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych. Dziecko:

4.1 opowiada, kim chciałoby zostać,

4.2 na miarę swoich możliwości planuje własne działania lub działania grupy rówieśniczej przez wskazanie pojedynczych czynności i zadań niezbędnych do realizacji celu,

4.3 podejmuje próby decydowania w ważnych dla niego sprawach, indywidualnie i w ramach działań grupy rówieśniczej.

c) Warunki i sposoby realizacji:

Cele szczegółowe przewidziane do realizacji:

1. podczas zajęć wychowania przedszkolnego (w ramach realizacji podstawy programowej),
2. podczas działań, które wynikają z rozporządzenia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
3. podczas innych działań związanych z preorientacją zawodową realizowanych w oddziałach przedszkolnych w szkole i poza nią.

 

1. 2. Nauczanie wczesnoszkolne w klasach I-III:

 

a) Cel orientacji zawodowej:

Celem orientacji zawodowej w klasach I–III jest wstępne zapoznanie uczniów z różnorodnością zawodów na rynku pracy, rozwijanie pozytywnej i proaktywnej postawy wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zainteresowań oraz pasji.

 

b)Treści programowe – cele szczegółowe:

  1. Poznanie siebie. Uczeń:

1.1 opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać,

1.2 prezentuje swoje zainteresowania wobec innych osób,

1.3 podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi,

1.4 podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach,

1.5 podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.

2. Świat zawodów i rynek pracy. Uczeń:

2.1 odgrywa różne role zawodowe w zabawie,

2.2 podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach,

2.3 opisuje, czym jest praca i omawia jej znaczenie w życiu człowieka na wybranych przykładach,

2.4 omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonuje,

2.5 opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu,

2.6 posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie. Uczeń:

3.1 uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności,

3.2 wskazuje treści, których lubi się uczyć,

3.3 wymienia różne źródła wiedzy i podejmuje próby korzystania z nich.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych. Uczeń:

4.1 opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić,

4.2 planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując na podstawowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu,

4.3 próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio z jego osobą.

 

c)Warunki i sposób realizacji:

Orientacja zawodowa w klasach I-III jest realizowana:

1. podczas obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego,
2. w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej poprzez:

- bieżącą pracę z uczniami przez wspomaganie uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu prowadzoną przez nauczycieli, nauczycieli wychowawców i specjalistów;

- zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów tj. pozostałe działania związane z orientacją zawodową realizowane w szkole i poza nią,

- zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu.

 

1. 3. Klasy IV-VI:

 

1. Cel orientacji zawodowej:

Celem orientacji zawodowej w klasach IV–VI jest poznawanie własnych zasobów, zapozna­nie uczniów z wybranymi zawodami
i rynkiem pracy, kształtowanie pozytywnej i proaktyw­nej postawy uczniów wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wy­chowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań oraz pasji.

 

2. Treści programowe:

1. Poznawanie własnych zasobów. Uczeń:

1.1 określa własne zainteresowania i uzdolnienia oraz kompetencje,

1.2 wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia,

1.3 podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość,

1.4 prezentuje swoje zainteresowania i uzdolnienia wobec innych osób z zamiarem zaciekawienia odbiorców.

2. Świat zawodów i rynek pracy. Uczeń:

2.1 wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach,

2.2 opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka,

2.3 podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe,

2.4 posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny,

2.5 wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie. Uczeń:

3.1 wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy, korzystając ze znanych mu przykładów oraz omawia swój indywidualny sposób nauki,

3.2 wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć,

3.3 samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych. Uczeń:

4.1 opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych,

4.2 planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu,

4.3 próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą.

 

c)Warunki i sposób realizacji:

Orientacja zawodowa w klasach IV-VI jest realizowana:

1. podczas obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego,
2. w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej poprzez:

- bieżącą pracę z uczniami przez wspomaganie ich w wyborze kierunku kształcenia i zawodu prowadzoną przez nauczycieli, nauczycieli wychowawców i specjalistów,

- zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów tj. pozostałe działania związane z doradztwem zawodowym realizowane w szkole i poza nią,

- zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu.

 

1. 4. Klasy VII-VIII:

 

1. Cel doradztwa zawodowego:

Celem doradztwa zawodowego w klasach VII–VIII szkoły podstawowej jest przygotowanie uczniów do odpowiedzialnego planowania kariery i podejmowania przy wsparciu dorad­czym decyzji edukacyjnych i zawodowych uwzględniających znajomość własnych zaso­bów oraz informacje na temat rynku pracy i systemu edukacji.

 

2. Treści programowe:

1. Poznawanie własnych zasobów. Uczeń:

1.1 określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych,

1.2 rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe),

1.3 dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł,

1.4 rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych,

1.5 rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej,

1.6 określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji,

1.7 określa własną hierarchię wartości i potrzeb.

2. Świat zawodów i rynek pracy. Uczeń:

2.1 wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione
w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania,

2.2 porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców,

2.3 wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy, z uwzględnieniem regionalnego i lokalnego rynku pracy,

2.4 uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka,

2.5 analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy,

2.6 wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową,

2.7 dokonuje autoprezentacji.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie. Uczeń:

3.1 analizuje oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości dalszego kształcenia,  korzystając z dostępnych źródeł informacji,

3.2 analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznania własnych zasobów,

3.3 charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaformalnej i nieformalnej,

3.4 określa znaczenie uczenia się przez całe życie.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych. Uczeń:

4.1 dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym,

4.2 określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby,

4.3 identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy,

4.4 planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów.

           

c)Warunki i sposób realizacji

Doradztwo zawodowe w klasach VII i VIII jest realizowane:

1. podczas zajęć z zakresu doradztwa zawodowego wynikających z ramowych planów nauczania, które są prowadzone przez nauczyciela doradcę zawodowego, gdzie nauczyciel doradca zawodowy opracowuje rozkład zajęć dla klas VII i VIII na zajęcia dydaktyczne w wyznaczonej liczbie godzin wynikającej z ramowych planów nauczania zgodnie z przewidzianymi treściami programowymi,
2. podczas obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego,
3. w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej poprzez:

- bieżącą pracę z uczniami przez wspomaganie uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu prowadzoną przez nauczycieli, nauczycieli wychowawców i specjalistów,

- zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów tj. pozostałe działania związane z doradztwem zawodowym realizowane w szkole i poza nią,

- zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu.

 

1. 5. Rodzice

Odbiorcami działań realizowanych w zakresie „Programu działań WSDZ” w szkole są również rodzice. Działania skierowane do rodziców są wyszczególnione w programie realizacji działań WSDZ na rok szkolny 2023/2024, sporządzone na podstawie przeprowadzonej diagnozy potrzeb.

 

1. 6. Nauczyciele

Odbiorcami działań realizowanych w zakresie „Programu działań WSDZ” w szkole są także nauczyciele. Działania skierowane do tej grupy odbiorców są wyszczególnione w programie realizacji działań WSDZ na rok szkolny 2023/2024, sporządzone na podstawie przeprowadzonej diagnozy potrzeb.

 

5. Diagnoza potrzeb w zakresie realizacji  programu WSDZ

Skuteczna realizacja działań z doradztwa zawodowego w szkole wymaga przeprowadzenia diagnozy potrzeb uczniów, rodziców, nauczycieli, zasobów szkoły i sojuszników w otoczeniu społeczno-gospodarczym.

Metody diagnozy przyjęte w szkole to rozmowa z rodzicami podczas spotkań z wychowawcami we wrześniu oraz rozmowa z uczniami na lekcji wychowawczej, rozmowa z nauczycielami podczas rady pedagogicznej, diagnoza otoczenia społeczno-gospodarczego pod kątem kontynuowania i podjęcia współpracy.

 

CZĘŚĆ II

 

1. Program realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego na rok szkolny 2023/2024

 

 

2. Sojusznicy – sieć instytucji, osób współpracujących ze szkołą.

Wszystkie działania w zakresie współpracy z sojusznikami w ramach realizacji działań z doradztwa zawodowego  uwzględniają specyfikę
szkoły, jej potrzeby i możliwości, a także lokalne otoczenie społeczno-gospodarcze.

Szkoła nawiązuje kontakty, tworzy sieć współpracy z podmiotami, które angażują się w działania: Urzędem Gminy Zakrzew, Gminną Biblioteką Publiczną w Zakrzewie, klubami sportowymi i stowarzyszeniami z terenu gminy, Samodzielnym Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej w Zakrzewie, Punktem selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK), Spółdzielczym Bankiem Ludowym w Zakrzewie, Pocztą Polską – oddział w Zakrzewie, Ochotniczą Strażą Pożarną z Taczowa, komisariatem policji w Zakrzewie, klubem Radomiak Radom, Ośrodkiem Bezpieczeństwa Pracy – panem Grzegorzem Szałasem, Polskim Czerwonym Krzyżem- Mazowieckim Oddziałem, Biblioteką Pedagogiczną z Radomia w zakresie uczestnictwa w organizowanych Regionalnych Centrach Kariery.

 

• 1. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Radomiu:
• diagnozowanie predyspozycji, zainteresowań zawodowych uczniów,
• prowadzenie poradnictwa indywidualnego dla uczniów,
• udzielanie pomocy w wyborze kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniu kształcenia i kariery,
• prowadzenie dla uczniów zajęć grupowych z doradztwa zawodowego w ramach zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia
  i zawodu,
• prowadzenie dla pracowników szkół szkoleń, kursów, szkoleniowych rad pedagogicznych,
• prowadzenie spotkań z rodzicami.
  2. Współpraca z lokalnymi i regionalnymi pracodawcami: Zakład Masarski „Krawczyk”, Gorzewski Meble, Argo Meble Michał Głogoski, Maciejka Pizzeria Trattoria Agnieszka Gawin, Przydomowa Stajnia Rudy i Spółka Weronika Brodowska, Multi – Druk Krzysztof Skalik, Karo Hotel i Restauracja, Piekarnia „Wacyn”  w zakresie:

• wycieczek zawodoznawczych,
• wizyt studyjnych,
• spotkań z uczniami,
• spotkań z właścicielami firm, jako przykładem ludzi, którzy odnieśli sukces zawodowy,
• przeprowadzanie wywiadów z przedstawicielami zawodów na temat specyfiki pracy w wybranym zawodzie lub na wybranym stanowisku pracy,
• sponsorowanie przedsięwzięć wzbogacających ofertę edukacyjno-zawodową, bazę dydaktyczną szkoły.
  3. Współpraca ze szkołami programowo wyższymi (ponadpodstawowe, centra kształcenia zawodowego- Zespół Szkół Zawodowych im. mjr. H. Dobrzańskiego Hubala, Zespół Szkół Budowlanych im. Kazimierza Wielkiego, Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Władysława Stanisława Reymonta, Szkoły 72 Pułku Piechoty w Radomiu ZDZ, Zespół Szkół Spożywczych i Hotelarskich, liceach radomskich:

• w zakresie promocji oferty kształcenia poprzez bezpośrednie spotkania z uczniami w szkole przedstawicieli szkół,
• prowadzenie wykładów i warsztatów o charakterze zawodoznawczym,
• organizowanie imprez o charakterze zawodoznawczym – szczególnie dla klas VII i VIII,
• organizowanie Dni Otwartych dla uczniów klas VII i VIII.

 

CZĘŚĆ III

1. Monitoring i ewaluacja WSDZ

Za monitoring „Programu realizacji WSDZ” odpowiada bezpośrednio nauczyciel doradca zawodowy Publicznej Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Woli Taczowskiej, który na bieżąco monitoruje realizację działań i prowadzi rejestr uwag co do ich realizacji.

Ewaluacja „Programu realizacji WSDZ” w szkole prowadzona jest przez nauczyciela doradcę zawodowego, nauczycielki wychowania przedszkolnego oraz wychowawców klas I-VIII. Przyjęte metody: analiza dokumentacji, analiza podejmowanych działań, rozmowy
z odbiorcami założeń programu. Ewaluacja jest prowadzona co roku.

 

2. Słownik pojęć

• Działania związane z doradztwem zawodowym – ogół zaplanowanych i systematycz­nych działań podejmowanych przez przedszkole, szkołę lub placówkę, których celem jest przygotowanie i wspieranie uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych
  i zawodo­wych. Działania te obejmują m.in. zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego, zajęcia zwią­zane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu, działania skierowane do rodziców i nauczy­cieli, współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym.
• Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego – zajęcia grupowe organizowane dla uczniów klasy VII i VIII szkoły podstawowej, branżowej szkoły I stopnia, liceum ogólnokształcącego i technikum (Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1082), których wymiar określa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. z 2019 r. poz. 639 ze zm.).
• Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu – zajęcia indywidualne i grupowe prowadzone w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej (Ustawa Prawo oświatowe art. 109.1. pkt 5 oraz Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2020 r. poz. 1280).
• Preorientacja zawodowa – ogół działań o charakterze wychowawczym, podejmowanych przez nauczycieli  i rodziców, ukierunkowanych na zbliżanie dzieci w wieku przedszkolnym do środowiska pracy.
• Orientacja zawodowa – ogół działań o charakterze dydaktyczno-wychowawczym ukie­runkowanych na kształtowanie u uczniów klas I–IV szkoły podstawowej pozytywnych i proaktywnych postaw wobec pracy i edukacji poprzez poznawanie i rozwijanie własnych zasobów oraz nabywanie wiedzy na temat zawodów i rynku pracy.
• Doradztwo zawodowe – uporządkowane i zaplanowane działania mające na celu wspie­ranie uczniów klas VII–VIII szkoły podstawowej i szkół ponadpodstawowych w procesie świadomego i samodzielnego podejmowania decyzji edukacyjnych, a także zawodowych.
• Uczeń – dziecko (na etapie wychowania przedszkolnego), uczeń (na etapie szkoły podsta­wowej, szkoły ponadpodstawowej
  z wyłączeniem szkoły policealnej), słuchacz (w szkole policealnej).
• Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego (WSDZ) – celowe, uporządkowane i wzajemnie powiązane działania związane
  z doradztwem zawodowym podejmowane przez daną szkołę lub placówkę.

 

3. Bibliografia

 

Niniejszy „Program realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego” powstał w oparciu o:

• Podstawy prawne, wyszczególnione w Części I niniejszego dokumentu, ze szczególnym uwzględnieniem Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325);
• Wzorcowe rozwiązania organizacyjne funkcjonowania wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego (WSDZ) poszczególnych typów szkół – opracowane w ramach projektu współfinansowanego z EFS pn. „Efektywne doradztwo edukacyjno-zawodowe dla dzieci, młodzieży i dorosłych”, realizowanego przez Ośrodek Rozwoju Edukacji. Wersja sprzed wejścia w życie rozporządzenia MEN w sprawie doradztwa zawodowego;
• Przykładowe programy doradztwa zawodowego dla poszczególnych typów szkół z proponowanymi scenariuszami – opracowane
  w ramach projektu współfinansowanego z EFS pn. „Efektywne doradztwo edukacyjno-zawodowe dla dzieci, młodzieży i dorosłych”, realizowanego przez Ośrodek Rozwoju Edukacji. Wersja sprzed wejścia w życie rozporządzenia MEN w sprawie doradztwa zawodowego.