Z okazji Światowego Dnia Kostki Rubika postanowiliśmy przestawić Wam trochę historii naszej kultowej łamigłówki. Kostka została wynaleziona w 1974 roku przez węgierskiego profesora architektury Budapeszteńskiej Akademii Sztuki Użytkowej Ernő Rubika. Wymyślił ją, by pomóc swoim studentom w zrozumieniu przestrzeni, a stała się jedną z najbardziej rozpoznawalnych zabawek na świecie. Na początku ułożenie kostki wcale nie było takie proste i samemu autorowi zajęło początkowo około miesiąca. Do Polski zabawka trafiła w 1980 roku.
Pierwsza partia kostek (ok. 5 tysięcy) znalazła się w węgierskich sklepach pod koniec 1977 roku i zniknęła z nich w mgnieniu oka. Niedługo później powstał w Budapeszcie pierwszy klub kostki Rubika, gdzie można było dowiedzieć się, jak ułożyć tę coraz popularniejszą łamigłówkę. Na pierwszym spotkaniu pojawiły się ok. 2 tysiące osób. W samych Węgrzech w czasie dwóch lat od wprowadzenia jej na rynek sprzedano ok. 300 tysięcy egzemplarzy.
W 1978 roku węgierski profesor matematyki zabrał ze sobą kilka kostek na międzynarodowy kongres w Helsinkach, gdzie podarował je znajomym z różnych krajów. Niedługo potem otrzymał prośbę o przesłanie większej ich liczby z instrukcją, jak je ułożyć. Rok później kostka Rubika została zaprezentowana na stoisku jednego z producentów zabawek, a w 1980 roku stacja BBC wyemitowała program z układającymi kostkę młodymi ludźmi. Po kilku dniach był to najbardziej rozchwytywany produkt w sklepach z zabawkami.
Rekord ułożenia wynosił wówczas 54 sekundy, a o łamigłówce pisały takie magazyny jak „Time” czy „Newsweek”. Zainteresowanie kostką Rubika było tak ogromne, że brakowało jej w sklepach. W samej tylko Anglii sprzedaż przewidywano na ok. 1mln sztuk rocznie.
Rozwijająca się pasja, coraz szybsze układanie i chęć rywalizacji zaowocowały pierwszymi mistrzostwami świata. Odbyły się one w 1982 roku w Budapeszcie, gdzie Amerykanin Minh Tai ustanowił spektakularny w tamtym czasie rekord 22.95 sekund.
Produkująca kostki węgierska fabryka, mimo że pracowała 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu nie nadążała z produkcją, a kilka fabryk rozsianych na całym świecie produkowało na licencji ok.1,5 tysiąca sztuk miesięcznie. Stan ten trwał kilka lat – do spadku zainteresowania w połowie lat osiemdziesiątych.
A co możemy powiedzieć o samej łamigłówce? Kostka Rubika składa się z 26 sześcianów, które dają aż 43 252 003 274 489 856 000 możliwych kombinacji. Mnogość rozwiązań popularnej łamigłówki to jednak problem dla speedcuberów. Najszybsi mistrzowie potrzebują na to zaledwie kilka sekund.
Obecny rekord świata w układaniu kostki wynosi 3.47 s., a ustanowił go Yusheng Du w 2018 roku. Rekord Polski, który wynosi 4.51 s. należy do Tymona Kolasińskiego i został „wykręcony” w lipcu ubiegłego roku, podczas Warm Up Sydney, turnieju rozgrzewkowego przed mistrzostwami świata.
Próbujcie swoich możliwości. Niektórzy z naszych uczniów wcale nieźle sobie radzą w układaniu : „Magicznej Kostki”. Powodzenia